Door Laura | 6 februari 2020
Het boeddhisme kent veel verschillende culturen en tradities op zowel lokaal als nationaal niveau. Maar zelfs al kan de stijl van Boeddhabeelden verschillen per regio, de handgebaren, of mudra's, zijn herkenbaar en hebben een spirituele betekenis. Er zijn meer dan 100 mudra's. Maar wat betekenen ze? Eric Piffret, onze interne boeddhisme-expert, zet de meest voorkomende Boeddhabeelden op een rij, zodat je kunt ontdekken waar de handen voor staan.
Bhumisparsha mudra
De Boeddha bhumisparsha wordt altijd zittend afgebeeld, met zijn rechterhand op de knie en de vingers naar de aarde gericht. De linkerhand rust op zijn schoot, met de palm omhoog. ‘Bhumisparsha’ betekent ‘de aarde aanraken’ of ‘de aarde oproepen als getuige’. Deze mudra staat voor het moment waarop Boeddha verlicht werd onder de bodhiboom.
Bhumisparsha is een symbool voor verlichting
Dhyana mudra
De Boeddha dhyana laat beide handen rusten op zijn schoot. De rug van de rechterhand rust op de palm van de linkerhand. Vaak raken de duimen elkaar en vormen ze een mystieke driehoek. Dit is de meditatie mudra, die wijsheid symboliseert. De Boeddha gebruikte dit gebaar tijdens zijn laatste meditatie onder bodhiboom, toen hij verlichting bereikte.
Deze mudra symboliseert wijsheid
Abhaya mudra
Het abhaya-gebaar laat de Boeddha zien met zijn rechterhand omhoog, met de palm naar buiten en de vingers omhoog gericht, terwijl de linkerarm zich naast het lichaam bevindt. De Boeddha kan zowel staan als zitten. De mudra is het gebaar van onbevreesdheid. Hij laat het stadium zien van Boeddha’s leven direct na het bereiken van de verlichting.
De abhaya mudra symboliseert onbevreesdheid
Varada mudra
De rechterarm van het varadabeeld valt naar beneden, met de palm gericht naar de toeschouwer. De vijf uitgestrekte vingers staan voor de vijf perfecties: vrijgevigheid, moraal, geduld, inspanning en concentratie. De varada mudra staat voor compassie en liefdadigheid en wordt vaak gecombineerd met andere mudra's.
De varada mudra staat voor compassie en liefdadigheid
Karana mudra
Bij het karanagebaar wijzen de wijsvinger en pink recht omhoog, terwijl de andere vingers zich in de palm vouwen. De karana Boeddha kan zowel zitten als staan. De betekenis van dit gebaar is het afweren van kwaad en het verdrijven van demonen en negatieve energie.
Zijn er demonen in de buurt, dan zou de karana mudra helpen
Dharmachakra mudra
Bij deze mudra raakt de top van de middelvinger van de ene hand, de toppen van de duim en wijsvinger van de andere en vormt zo de mystieke cirkel bij het hart. Dit gebaar staat voor het in beweging zetten van het dharmawiel. Nadat de Boeddha verlichting had bereikt, gaf hij zijn eerste les aan een metgezel in het Hertenpark van Sarnath, en daarom staat deze mudra voor onderwijs.
Deze mudra representeert het in beweging zetten van het dharmawiel
Vitarka mudra
In de vitarka mudra raken de toppen van de duim en wijsvinger elkaar en vormen een cirkel. De rechterhand wordt omhooggehouden naar de toeschouwer en de linkerhand rust op schoot. De mudra staat voor de onderwijsfase in het leven van de Boeddha en de cirkel staat voor een onophoudelijke energiestroom.
De vitarka mudra staat voor de onderwijsfase en onophoudelijke stroom energie in het leven
De beelden hebben allemaal een andere betekenis voor een gebeurtenis uit het leven van Boeddha en dragen een belangrijke boodschap of les mee. Welke inspireert jou het meest?
____________________
Word zen met je eigen Boeddhabeeld uit onze wekelijkse boeddhismeveiling of registreer je als verkoper.
Ontdek meer Aziatische curiosa | Aziatisch antiek
Deze artikelen vind je misschien ook interessant:
Til je tuin naar een hoger plan met antiek
Wat je moet weten voordat je een Boeddhabeeld koopt of verkoopt
Vijf boeddhistische voorwerpen uitgelegd: Het verhaal achter gebedskettingen en klankschalen