In samenwerking met Michel Vliegenthart - Expert Klassieke Kunst
Het is een van de beroemdste schilderijen ter wereld, het meesterwerk van 3,63 bij 4,37 meter: De Nachtwacht door Rembrandt van Rijn. Je weet waarschijnlijk dat er een militie op afgebeeld is en dat het in het Rijksmuseum in Amsterdam hangt, maar wat weet je nog meer over De Nachtwacht? Lees verder en test je kennis van klassieke kunst!
Een van de eerste actie-groepsportretten
Rembrandt maakte een groepsportret van de militie van kapitein Frans Banning Cocq en zijn luitenant Willem van Ruytenburch. Hij was de eerste die figuren in actie afbeeldde op zijn groepsportretten. De kapitein (in zwart) geeft zijn mannen opdracht te gaan marcheren. De namen van de 18 mannen die betaald hadden voor het schilderij, kwamen op een schild dat er later bijgeschilderd werd. Het schilderij hing bijna een eeuw in de grote zaal.
De Nachtwacht is eigenlijk een bijnaam
Als iemand zou beginnen over een schilderij met de titel De compagnie van Frans Banning Cocq en Willem van Ruytenburch, zou je dan door hebben dat het over De Nachtwacht ging? Dat was de originele naam van het schilderij van Rembrandt. Pas aan het einde van de negentiende eeuw kreeg het zijn enigszins misleidende nieuwe naam, vanwege de donkere achtergrond die ten onrechte de indruk wekte dat het ging om een nachtelijk tafereel. Ook na het herstel van de donkere gloed die het schilderij een nachtelijke uitstraling gaf, hield de naam De Nachtwacht stand.
De originele grootte
De Nachtwacht is beroemd om zijn grootte. Met een hoogte van 4,34 meter, is het niet moeilijk onder de indruk te raken als je het meesterwerk ziet op de muur van het Rijksmuseum. De Nachtwacht wordt goed bewaakt om te voorkomen dat hij beschadigd of zelfs aangeraakt wordt. In 1715 werd het originele schilderij uit 1642 aan vier kanten bijgesneden, naar verluidt omdat het anders niet zou passen tussen twee zuilen in het Amsterdamse stadhuis. Daardoor gingen enkele karakters, een brug en een stuk van een leuning verloren. Dat mogen minder belangrijke details lijken, maar het waren visuele elementen die het schilderij een bewegingseffect gaven.
Het verlichte meisje
De Nachtwacht is een donker groepsportret met bepaalde verlichte elementen die de aandacht van de kijker trekken. Dit geldt uiteraard voor de kapitein, of in ieder geval het handgebaar waarmee hij zijn gezelschap aanspoort te marcheren. Heel karakteristiek is de afbeelding van het meisje dat een drinkhoorn, pistool en dode kip bij zich draagt. Het meisje symboliseert het wapenschild van de kloveniers (schutters), die als embleem een gouden klauw (van een kip) op een lichtblauwe achtergrond, de lichtblauwe cape, hadden. De ceremoniële drinkhoorn en het pistool (klover genoemd) maken de symboliek compleet.
Rembrandts gastrol
Een van de figuren op de achtergrond (die met een baret achter een figuur met een helm), zou Rembrandt zelf zijn. Hoewel het nauwelijks opvalt, wist Rembrandt, zoals hij ook deed met enkele andere historische scènes, een manier te vinden om zichzelf te vereeuwigen in zijn werk.
Rembrandt van Rijn wordt gezien als een van de grootste Europese kunstenaars. Hij maakte zo'n driehonderd schilderijen, driehonderd etsen en tweeduizend tekeningen tijdens zijn leven in de zeventiende eeuw. We raden aan om een keer een kijkje te nemen bij onze Klassieke Kunstveiling, waar je een breed scala aan meesterwerken vindt. Niet alleen om te bewonderen, maar ook om te kopen voor je privé-collectie!